Budowanie poczucia własnej wartości u dziecka w wieku przedszkolnym

Poczucie własnej wartości u dziecka jest tak samo ważne, jak u dorosłego. Dbanie o ten aspekt to nie tylko inwestycja na przyszłość, ale także oddziaływanie na codzienność malucha i kształtowanie sposobu, w jaki postrzega on sam swoją rolę w rodzinie oraz grupie. Co zrobić, by mu pomóc? Jak budować w dziecku poczucie własnej wartości?

Jak podnieść w dziecku poczucie własnej wartości?

Budowanie poczucia własnej wartości u dziecka to długotrwały i nieprzerwany proces, w który zaangażowana jest nie tylko rodzina, ale również całe najbliższe otoczenie – dalsi krewni, przedszkole, grupa rówieśnicza, przy czym największą rolę odgrywają jednak rodzice. To właśnie oni są dla kilkulatków głównymi „budowniczymi” ich samooceny, szacunku do samego siebie, czy poczucia własnej godności. Poszczególne cegiełki powstają znów jako rezultat przekazywanych codziennie komunikatów werbalnych i niewerbalnych oraz sposobu tworzenia relacji rodzic-dziecko.

Jak wzmocnić w dziecku poczucie własnej wartości?

• Dostrzegaj i akceptuj – jednym z pierwszych kroków, jaki można zrobić dla budowania poczucia własnej wartości u dziecka, jest akceptowanie go dokładnie takim, jakim jest, niezależnie od targających nim emocji, tego, co zrobiło, czy co osiągnęło. Dużą moc ma także przyjęcie postawy „widzę-słyszę-jestem”, zawsze gdy maluch potrzebuje uwagi. To pozwoli mu odczuć, że już sam fakt, że istnieje, jest powodem, by go kochać.
• Daj mu poczuć swoją miłość – poczucie własnej wartości u dziecka jest silnie związane z postawą rodziców. Jeśli będzie czuło się kochane i zaopiekowanie, będzie widziało, że jest godne miłości i troski. Bezwarunkowo. Jest to istotne zwłaszcza w takich przełomowych momentach jak adaptacja. O niej przeczytasz także tutaj: Adaptacja w przedszkolu – jak pomóc dziecku się przystosować? Rady dla rodziców.
• Ucz i pozwalaj wyrażać wszystkie uczucia, nie tylko te pozytywne – rozumienie własnych emocji i uczuć daje dziecku sprawczość, której potrzebuje, by czuć się dobrze z samym sobą. Wyrażane w szczery sposób bez wartościowania i negowania ze strony dorosłych to najkrótsza droga do stworzenia środowiska otwartego, empatycznego oraz pełnego zaufania.
• Doceniaj wkład pracy, a nie tylko jej efekt – dostrzegania zaangażowania w zadania to kolejny prosty sposób na to, jak wzmocnić w dziecku poczucie własnej wartości. Jeśli maluch zrozumie, że dla rodzica liczy się nie tylko sukces, łatwiej będzie radziło sobie z ewentualnymi porażkami i nie zbuduje przekonania, że nie spełnia czyichś oczekiwań.

Duże znaczenie w kształtowaniu własnej wartości odgrywa także przedszkole, dlatego też nasze prywatne przedszkole w Warszawie Bajeczka szczególnie dba o komfort swoich podopiecznych. Tutaj każde dziecko jest ważne i ma prawo wyrażania siebie, a do tego jest wspierane przez wspaniałe nauczycielki, które również zwracają uwagę na jego wyjątkowość i mocne strony. Już teraz poznaj nas lepiej!

Jak pomóc dziecku, które nie wierzy w siebie? 

Brak wiary w siebie, czy poczucie, że nic się nie umie, bardzo obniżają jakość życia już u kilkulatków. Wzmacnianie poczucia własnej wartości u dziecka warto więc praktykować poprzez wszystkie codzienne sytuacje:

• Dawanie wyboru – samodzielne podejmowanie decyzji daje dziecku poczucie sprawczości, kształtuje w nim postawę, że jest godne zaufania i potrafi, skoro rodzice mu na to pozwolili.
• Zapraszanie do współpracy – poczucie własnej wartości u dziecka rośnie, gdy może ono brać udział w różnych domowych zajęciach. Wspólne gotowanie, naprawa zepsutych sprzętów lub zabawek, czy zajęcia kreatywne pozwolą mu uwierzyć, że zajmuje ważne miejsce w rodzinie i już samo jego istnienie ma wartość.
• Pozwalanie na błędy – niepowodzenia zdarzają się każdemu, jednak rolą rodzica w budowaniu poczucia własnej wartości u dziecka jest pokazanie, jak sobie z tym radzić. Przede wszystkim nie należy wyolbrzymiać, czy wyśmiewać popełnionych przez malucha błędów, a nauczyć go, że to nieodłączna część każdego procesu uczenia. Kilkulatek powinien też czuć, że to ile miał potknięć, nie świadczy o tym, jaką jest osobą.
• Rozwijanie talentów – aby zadbać o poczucie własnej wartości u dziecka, warto znaleźć jego mocne strony i rozwijać je poprzez zajęcia tematyczne. Dzięki temu poczuje się pewnie, że jest coś, w czy naprawdę jest dobre.

Jak pomóc dziecku z niskim poczuciem własnej wartości?

Rozumienie i okazywanie emocji oraz świadomość mocnych stron to jedne z najważniejszych aspektów, które wspierają wzmacnianie poczucia własnej wartości u dziecka. Ćwiczenia, które mogą dodatkowo w tym pomagać, to przede wszystkim wszelkie zabawy umożliwiające wyrażanie i przedstawianie swoich uczuć oraz emocji. Jakie są przykłady takich aktywności w przedszkolu? Można na przykład poprosić dziecko, by wymieniło kilka rzeczy, które dzisiaj sprawiły mu radość lub za pomocą kolorów przedstawiło swoje dzisiejsze samopoczucie. Nieco starszym z pewnością spodoba się także zabawa „jakim zwierzątkiem się dzisiaj czujesz?”. Szukając odpowiedzi na to pytanie, dokładniej przyjrzą się swoim emocjom i będą umiały je zobrazować.

Z kolei jak wzmacniać poczucie własnej wartości u dziecka w zakresie mocnych stron? Dobrym pomysłem jest stworzenie drzewa z tym, z czego maluch jest dumny i co w sobie lubi. Taka makieta może mieć także formę herbu, pociągu, odrysowanej dłoni, czy plecaka.

Dla dziecka, które ma problem z samooceną, warto również odpowiednio wybrać przedszkole. Na co trzeba wówczas zwrócić uwagę? Zobacz: Dobre przedszkole, czyli jakie? Podpowiadamy, jakie przedszkole wybrać dla swojej pociechy.