Na czym polega gotowość szkolna i kto przeprowadza jej diagnozę?

Twoje dziecko ma iść wkrótce do pierwszej klasy? Pewnie więc obił Ci się o uszy termin „gotowość szkolna”. Jeśli zastanawiasz się, co to tak właściwie jest, jakie obszary obejmuje albo czy trzeba wystąpić o jej wydanie, poniżej znajdziesz odpowiedzi na wszystkie swoje pytania. Wyjaśniamy też, co należy zrobić po jej otrzymaniu.

Na czym polega gotowość szkolna? 

Gotowość szkolna to dokument, w którym są zawarte kilkumiesięczne obserwacje pozwalające na ocenę przygotowania dziecka do sprostania szkolnym obowiązkom. Obejmuje on różne obszary rozwoju, w tym rozwój fizyczny, emocjonalno-społeczny i umysłowy. Dziecko gotowe do pójścia do szkoły potrafi skoncentrować uwagę na zadaniach, rozumie i wykonuje polecenia oraz ma podstawowe umiejętności rozpoznawania liter i liczenia (o kompetencjach matematycznych pisaliśmy tutaj: Jak rozwijać kompetencje matematyczne w przedszkolu?). Powinno także wykazywać zdolność do nawiązywania relacji z rówieśnikami i dorosłymi, a także radzić sobie z emocjami oraz stresem związanym ze zmianą środowiska.

Czy diagnoza gotowości szkolnej jest obowiązkowa?

Na to, jak jest przygotowywana gotowość szkolna, do kiedy musi zostać wydana i kto odpowiada za jej sporządzenie, wskazuje Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków z 7 czerwca 2023 roku. Zobowiązuje ono dyrektora placówki do wydania informacji o gotowości dziecka do pojęcia nauki w szkole podstawowej w terminie do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rozpoczęcie nauki w klasie pierwszej. Co istotne, taka opinia musi zostać przygotowana dla wszystkich dzieci spełniających obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, niezależnie od ich frekwencji. Duża absencja nie wyklucza się więc z prawem do otrzymania dokumentu.

Jednocześnie, ze względu na to, jaki charakter ma gotowość szkolna, co to jest i do czego się odnosi, wydawana jest bez konieczności dopełniania dodatkowych formalności. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy do pierwszej klasy ma pójść dziecko o rok młodsze niż rówieśnicy, a więc sześcioletnie. Wówczas rodzic musi wystąpić do placówki o wydanie takiej opinii, składając odpowiedni wniosek w terminie do 30 września roku poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko może rozpocząć naukę w szkole podstawowej. Do kiedy gotowość szkolna powinna zostać im wydana? Termin jest taki jak dla dzieci siedmioletnich – 30 kwietnia.

na czym polega gotowość szkolna

Kto przeprowadza diagnozę gotowości szkolnej? 

Informacja o gotowości szkolnej jest przygotowywana na podstawie dokumentacji z obserwacji pedagogicznych. Te znów przeprowadzają wychowawcy grupy zazwyczaj dwukrotnie w ciągu roku – w okresie października lub listopada i na początku kwietnia. Sam obowiązek wydania dokumentu spoczywa znów na dyrekcji placówki.

Jak wygląda taka gotowość szkolna? Wzór dokumentu określa Ministerstwo Edukacji i Nauki i można go znaleźć pod sygnaturą MEiN-I/82.

Kiedy dziecko nie otrzyma gotowości szkolnej?

Gotowość szkolna dzieci nie jest dokumentem, który decyduje o tym, czy siedmiolatek może pójść do szkoły, czy nie. To ogólna informacja dla rodziców pozwalająca na przygotowanie się do nadchodzących zmian. Ci znów mogą podjąć różne kroki, w zależności od tego, jak brzmi gotowości szkolna. Przykłady działań:

  • Odroczenie obowiązku szkolnego – rodzice mogą zdecydować o posłaniu dziecka do szkoły z rocznym opóźnieniem, co daje mu więcej czasu na rozwój potrzebnych umiejętności.
  • Wsparcie specjalistyczne – rozwiązaniem dla dzieci z trudnościami, które rozpoczynają pierwszą klasę, mogą być terapie dostosowane do ich potrzeb lub inne formy wsparcia rozwojowego.
  • Indywidualizacja procesu edukacyjnego – jeśli gotowość szkolna nie jest wystarczająca, pomocne może być również dostosowanie programu nauczania i metod pracy do potrzeb dziecka.

Zobacz również, jak motywować dziecko w przedszkolu.

Kiedy dziecko nie JEST GOTOWE do 1 klasy?

Dziecko nie otrzyma pozytywnej oceny gotowości szkolnej, gdy nie spełnia wymagań rozwojowych niezbędnych do podjęcia nauki w klasie pierwszej. Brak dojrzałości w momencie pójścia do szkoły może skutkować nie tylko trudnościami w nauce, ale także niskim poczuciem własnej wartości czy stresem. Co może wpływać na brak gotowości szkolnej? Obszary i trudności są rozmaite – przykłady:

  • trudności z koncentracją uwagi, pamięcią i rozumieniem poleceń,
  • problemy z kontrolowaniem emocji, trudności w nawiązywaniu relacji z rówieśnikami, brak umiejętności współpracy i respektowania norm społecznych.
  • słabo rozwinięte umiejętności manualne, trudności w samoobsłudze.

Wiemy, że gotowość szkolna jest ważna, dlatego w naszych placówkach tworzymy przyjazne środowisko, w którym najmłodsi mogą ćwiczyć swoje umiejętności oraz zdobywać nową wiedzę. Przedszkole na Woli Bajeczka współtworzą wspaniałe nauczycielki o dużej empatii i doświadczeniu. Skoncentrowane na potrzebach podopiecznych doskonale rozpoznają ich słabe i mocne strony, co pozwala zapewnić im niezbędne wsparcie w rozwoju. Już dzisiaj przekonaj się, że to miejsce idealne dla Twojej Pociechy! Zapraszamy!

ZOBACZ WIĘCEJ AKTUALNOŚCI